Organisatiesystemen
Sinds de industriële revolutie leven wij in een organisatiecultuur waarin ratio, analyse, processen en een meer hiërarchische en rigide vorm van samenwerken en leiding geven centraal staan. Deze cultuur heeft ons veel gebracht. Echter is er een andere meer integrale zienswijze nodig om mensen, organisaties en de wereld te ontwikkelen.
Deze visie wordt ondersteund door toonaangevende boeken en onderzoeken, waaronder Re-inventing Organiszations van Laloux, waarin de verschillende typen organisaties worden beschreven. Ieder type of paradigma heeft een andere kijk op mensen en organiseren nodig om te ontwikkelen en te innoveren.
Ook de mensen die dit vorm kunnen geven hebben andere talenten en waarden dan de mensen die in het bestaande paradigma functioneren. Dit is niet beter of slechter, wel complementair. Het is aan organisaties om hier ruimte voor te geven. Ook al kan dat voor directies, management en teams een uitdaging zijn.
Bron: Organisatieparadigma's - Re-inventing organisations - Laloux
Kernverschillen
- Rood: Macht is de kern, gebruik van angst en intimidatie.
- Amber: Stabiliteit, gehoorzaamheid en rigide structuren.
- Oranje: Prestatiegerichtheid, succes en innovatie staan centraal.
- Groen: Waarden als gelijkheid, openheid en samenwerking, met een focus op cultuur.
- Teal: Zelforganisatie, evolutie, autonomie, en zingeving.
Leiderschapsverschillen
- Rood: Autoriteit, besluitvaardigheid, discipline, machtsuitoefening.
- Amber: Gehoorzaamheid, organisatievermogen, ethische sturing, stabiliteit.
- Oranje: Strategisch denken, innovatie, resultaatgerichtheid, veranderingsmanagement.
- Groen: Empathie, samenwerking, coaching, cultuurgericht leiderschap.
- Teal: Zelforganisatie, dienend leiderschap, zingeving, evolutionair bewustzijn.
Binnen organisaties lopen de verschillende stijlen vaak door elkaar heen. Vaak is er wel een hoofdstijl. Deze is vaak nog Oranje gestuurd en zou meer Groen en Teal in zich moeten hebben. Om dit te doen zijn er systemisch veranderingen nodig.
Mensen die zelbewust, empathisch, dienend, flexibel en mensgericht zijn, kunnen beter met flexibiliteit, innovatie en verandering om gaan. Zij kunnen beter omgaan met de verschillen in paradigma's en stijlen om zo organisaties vorm te geven. Zij kunnen daardoor een cultuur creëren die toekomst gericht is.